Bitlis’te Evlerde ‘radon gazı’ ölçümleri başladıTürkiye genelinde 62 bin haneye yerleştirilecek özel dedektörlerle radon gazı ölçümü yapılacak. Kanserojen etkisi olduğu bilinen radon gazı, akciğer kanserine neden olan etkenlerin arasında sigaradan sonra ikinci sırada yer alıyor.
Sağlık Bakanlığı ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), doğal kaynaklardan maruz kalınan radyasyonun büyük bölümünü oluşturan radon gazının ev içi ölçüm değerlerini belirlemek amacıyla Bitlis'te evlere ‘radon dedektörü' yerleştirmeye başladı.
İstatistiklere göre doğal kaynaklardan yüzeye çıkarak evlerin içinde biriken ve kanserojen etkisi olduğu bilinen radon gazı, akciğer kanserine neden olan etkenlerin arasında ikinci sırada yer alıyor.
Bu kapsamda açıklamalarda bulunan Bitlis İl Sağlık Müdürü Dr.Koray OKUR, “Türkiye Ev İçerisinde Radon Gazı Seviyesi Haritalandırılması” projesi kapsamında ülke genelinde 62 bin eve radon dedektörleri yerleştirilerek ölçümler yapılacak. 2017-2018 yıllarında İlimizinde içinde bulunduğu 18 ilde radon gazı ölçümü yapılacaktır. 2019 yılına kadar diğer illerdeki radon gazı ölçümleri de belirlenen program dahilinde tamamlanacak.
İl Sağlık Müdürlüğü olarak personelimize radon semineri düzenle -yerek eğitim sürecini tamamladık. Eğitimli per-sonelimiz tarafından belirlenen tüm noktalara yerleştirilen ölçüm cihazları iki ay boyunca oturma odası ve yatak odasında bulunan dolap üzeri gibi yüksek bir yerde, hiç oynatılmadan bekletilecek. Cihaz her gün ev içindeki gaz oranını ölçecek ve kaydedecek. Ölçümler sonunda TAEK tarafından incelenecek olan cihazlarda radon gazının tespit edildiği bölgelerde acil önlemler alınacak. Radon gazının yüksek olduğu tespit edilen evlerin zemini de özel bir malzemeyle kaplanacak. Mevcut binalarda ise, toprakla temas eden çatlak veya su sızıntıları varsa, bina onarıma alınacak.” dedi
“Sigaradan sonra akciğer kanserine neden olan ikinci etken olduğu belirtilmektedir”
İnsanların yaşamış oldukları fiziki ve coğrafi şartlara bağlı olarak doğada zararlı gazlara maruz kaldıklarını dile getiren İl Sağlık Müdürü Dr.Koray OKUR, “Bunlardan bir tanesi de radon gazı. Radon gazının temel kaynağı toprak ve yeraltındaki kayalardan meydana geliyor. Radon gazı kokusuz, tatsız ve kapalı ortamlarda birikme eğilimi gösteren bir gaz. Yapılan epidemiyolojik çalışmalarda radon gazına maruziyetin akciğer kanserine neden olduğu tespit edilmiştir. Hatta sigaradan sonra akciğer kanserine neden olan ikinci etken olduğu belirtilmektedir” dedi.
Türkiye'de bu kapsamda radon gazı kontrol programı hazırlanması amacıyla Sağlık Bakanlığı ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından yürütülen bir proje olduğuna dikkat çeken Okur, bu projenin amacının tüm illerde daha önce belirlenen hanelerde özel dedektörler vasıtasıyla radon gazının tespit edilmesi, bu sayede Türkiye'de bir radon gazı haritasının ortaya çıkarılması, buna göre de eğer risk altında bulunan bölgeler, yöreler varsa buna yönelik tedbirlerin, önlemlerin geliştirilmesi amacıyla bir çalışma yürütüldüğünü dile getirdi. Türkiye genelinde yaklaşık 62 bin hanede özel dedektörler vasıtasıyla radon gazı ölçümlerinin devam ettiğini anlatan Okur, “Bu kapsamda Bitlis il merkezi ve ilçelerinde 530 hanede radon gazı yerleştirme çalışmaları başlamış bulunmaktadır. Şu anda İl Sağlık Müdürlüğü ekipleri daha önce Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından tespit edilen adresleri ziyaret ederek buralara özel dedektörleri yerleştiriyorlar. Bu dedökterler yaklaşık iki ay boyunca tespit edilen binalarda, evlerde kalacak. Daha sonra bu dedektörleri toplayacağız. Ölçüm için Türkiye Atom Enerjisi Kurumuna göndereceğiz” diye konuştu.
“Binaların ve meskenlerin yeterince havalandırılması gerekiyor”
Binalara radon gazının girişini azaltmaya yönelik tedbirler hakkında da açıklama da bulunan İl Sağlık Müdürü Dr.Koray OKUR, “Radon gazı özellikle topraktan geldiği için binalardaki çatlaklardan ve bağlantı noktalarından girerek daha çok binalarda birikme eğilimi göstermektedir. Bu nedenle bina yaparken öncelikle zemin ve jeolojik etütlerin iyi yapılması gerekiyor. Yine binalarda özellikle zemin katlarda havalandırma sistemlerinin iyi yapılması gerekiyor. İnşaatta kullanılan malzemelerin radyoaktivitesi düşük malzemeler tercih edilmesi gerekiyor. Binaların ve meskenlerin yeterince havalandırılması gerekiyor. Bu sadece radon gazından korunmak için değil genel olarak ev sağlığı için de önemlidir. Düzenli olarak binaların, evlerin havalandırılması gerekiyor.” Dedi.
“Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği’nde evler için Radon normal değeri 400 bq/m3‘ tür.”
İl Sağlık Müdürü Dr.Koray OKUR, “Evlerde mevcut çatlak ve bağlantı noktalarından radon gazının evlere girdiğini, yapılacak çalışmalar neticesinde Ulusal Radon Gazı Haritası çıkarılarak Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği’nde evler için Radon Gazı normal değeri olan 400 bq/m3’ten yüksek çıkan yerlerde gerekli tedbirler alınarak buralarda gerekli izolasyonların yapılması ve doğal havalandırma sistemi ile yapılan bir takım önleyici tedbirler radon gazına maruziyeti azaltmış olacaktır” diyerek konuşmasını tamamladı.